Asertywność w komunikacji pomiędzy nauczycielem i uczniami

Powszechnie asertywność jest kojarzona z umiejętnością mówienia „nie”. Jest to jedynie część prawdy. Słowo „asertywny” pochodzi z języka angielskiego i oznacza tyle, co „stanowczy, nieznoszący sprzeciwu”. Potocznie w języku angielskim słowo „asertywność” jest używane w znaczeniu „pewność siebie”. W takim rozumieniu jest stosowane także w języku polskim, a więc osoba asertywna to osoba pewna siebie, z adekwatnym poczuciem własnej wartości. Ogólnie o asertywności można powiedzieć, że jest to sztuka pełnego wyrażania siebie, uczciwego, stanowczego komunikowania własnych uczuć, postaw, opinii czy pragnień z równoczesnym poszanowaniem uczuć, postaw, opinii i pragnień innych osób. 

Czym asertywność jest, a czym nie jest?    

Asertywność nie jest wrodzona. Jest zmienna i zależna od sytuacji. Przykładowo, jesteśmy w stanie wyrażać asertywnie swoje uczucia i prawa, jednak w niektórych sytuacjach możemy mieć kłopot w byciu sobą w sytuacjach trudnych, konfliktowych. Zarówno agresywność, jak i uległość są postawami skrajnymi w porównaniu z postawą asertywną. Uległość polega na rezygnacji z respektowania swoich praw, podporządkowania się innym. Ma ona miejsce, kiedy ktoś nad nami dominuje (faktycznie lub tak nam się wydaje). Agresja dotyczy sytuacji, kiedy to my sami dominujemy nad kimś, i przejawia się poprzez szantaż (np. emocjonalny), inwazję, rozkazywanie, pouczanie, przemoc słowną (i niestety czasem fizyczną). Zarówno uległość, jak i agresja to zachowania, które na krótką metę, w konkretnej sytuacji, mogą się nawet okazać skuteczne, ale w dłuższej perspektywie, ponawiane, powtarza...