Epiderma – prawie niewidoczna, ale jak ważna!

Rośliny wyższe występują niemal we wszystkich miejscach na Ziemi. Czasem, na przykład w szczególnie suchych lub chłodnych rejonach sprawiają wrażenie nieobecnych, jednak są, ukryte w glebie w postaci nasion czy organów podziemnych, i czekają na sprzyjające warunki, by wykształcić pędy, kwiaty i nasiona. Rośliny przekształcają środowisko, ale i otoczenie wpływa na ich życie. Są nierozerwalnie z tą przestrzenią połączone, jednak ich kontakt ze środowiskiem zewnętrznym jest regulowany. Kontrola nad przepływem energii oraz substancji chemicznych między istotą żywą i środowiskiem to prawidłowość w całym świecie ożywionym, a jej koniec wyznacza śmierć organizmu. Na czym polega ta kontrola w przypadku roślin i przede wszystkim: gdzie się ona odbywa?

W największym skrócie można powiedzieć, że roślina do życia potrzebuje światła, wody oraz prostych związków nieorganicznych (gazowych i rozpuszczalnych w wodzie). Wodę i substancje mineralne z reguły pozyskuje korzeniami, natomiast energia słoneczna w postaci światła oraz dwutlenek węgla docierają do wnętrza organizmu po pokonaniu bariery w postaci występującej na powierzchni tkanki okrywającej. Ma ona absolutnie kluczowe znaczenie dla życia rośliny. Wszystko, co wpływa do wnętrza oraz co się z niego wydostaje, musi pokonać tę przeszkodę. Tkankę tę określamy terminem skórka, przy czym w przypadku części nadziemnych mówi się o epidermie, natomiast podziemnych – o ryzodermie. Są to pierwotne tkanki okrywające. Ciało każdej rośliny pokryte jest epidermą przez całe jej życie lub też przynajmniej przez jego część: rośliny wieloletnie wykształcają bowiem po jakimś czasie dodatkowo tak zwane wtórne tkanki okrywające, do których należy np. korek. Jej grubość jest liczona w ułamkach milimetra, ale jeśli zsumować jej powierzchnię w częściach nadziemnych ogółu roślin na Ziemi, to okazuje się, że jest ośmiokrotnie większa niż łączna powierzchnia wszystkich kontynentów! Widać od razu, że jest więc ogromna i niezwykle ważna dla całego środowiska.