Kwiat pod mikroskopem

W naszych rozważaniach o roślinach wielokrotnie zajmowaliśmy się kwiatem czy raczej kwiatami, towarzyszącym ich strukturom oraz ich przystosowaniom. Omawialiśmy zdolne do szybkich ruchów pręciki berberysu Berberis sp., łuski okrywy kocanek ogrodowych Xerochrysum bracteatum, olbrzymie i piękne kwiatostany tak często u nas spotykanego kasztanowca zwyczajnego Aesculus hippocastanum czy nawet katapultującej swoje nasiona na duże – w stosunku do jej własnych wymiarów – iglicy zwyczajnej Erodium cicutarium [1–4].
Kwiat, jako organ służący rozmnażaniu roślin, jest strukturą o wysokim stopniu złożoności. Traktuje się go jako skrócony pęd o ograniczonym wzroście na długość. Wykształcają się na nim elementy służące bezpośrednio lub pośrednio służące funkcjom rozmnażania płciowego. Kwiat roślin okrytonasiennych Magnoliophyta – pochodzących najprawdopodobniej od wspólnego przodka żyjącego w okresie karbonu, a więc 350–275 mln lat temu – jest organem homologicznym do sporofilu i sporofilostanu występujących u bardziej prymitywnych przedstawicieli królestwa roślin Plantae.
Piękno wielu kwiatów było powodem zachwytu najprawdopodobniej już od zarania rozumu u naszych przodków. Nabierały one często wagi symbolicznej czy nawet religijnej. Przez większość naszej historii nie znaliśmy jednak celu i roli, jaką kwiaty pełnią w życiu organizmów roślinnych – bywały uznawane nawet za swoistą igraszkę natury, rodzaj ornamentu czy ozdoby mającej upiększać naturę, ale nieposiadającej głębszego znaczenia. Dopiero Rudolf Jakob Camerarius – lekarz i botanik niemiecki – w końcu XVII w. udowodnił eksperymentalnie, że kwiaty służą rozmnażaniu. Udało mu się również dojść roli poszczególnych najważniejszych elementów kwiatu, bowiem stwierdził, że właściwymi organami odpowiedzialnymi za rozmnażanie są pręciki (jako generatywne organy męskie) i słupki (jako żeńskie). Kolejni bad...