Roślinny bokser

Szybkie ruchy pręcików berberysu

Laboratorium

Zawsze mnie zastanawiało, dlaczego zdecydowana większość ludzi – nie tylko laików w dziedzinie biologii – uważa rośliny za organizmy bardziej prymitywne od zwierząt. To właśnie te ostatnie (z nielicznymi i to stosunkowo niedawno odkrytymi wyjątkami) nie są przecież wyposażone we wspaniały mechanizm pozwalający na bezpośrednie pobieranie energii na własny użytek z łatwo dostępnego źródła: światła słonecznego. Przekonanie o większej prymitywności roślin w stosunku do zwierząt ma z pewnością podłoże w ich odmienności od nas samych. Jako ludzie należymy właśnie do królestwa zwierząt i łatwiej nam zrozumieć – a przynajmniej zwykle tak sądzimy – innych przedstawicieli tej samej grupy. Organizm roślinny  wydaje nam się mniej zaawansowany choćby dlatego, że z naszego punktu widzenia nie broni się on np. przed manipulacjami, podczas gdy każde zwierzę powodowane instynktem samozachowawczym będzie się starało, w miarę możliwości, chronić swoje życie. Jest to oczywiście nieprawdą, ponieważ rośliny także posiadają odpowiednie do ich potrzeb mechanizmy obronne [1, 2]. Często są one jednak trudniejsze do zaobserwowania dla naszych zmysłów (i mniej oczywiste niż ucieczka zwierzęcia), co ma związek z odmiennymi strategiami ewolucyjnymi przyjętymi przez te grupy organizmów. 
Jedną z istotnych różnic między roślinami a zwierzętami jest brak zdolności tych pierwszych do ruchu w rozumieniu lokomocji, tj. autonomicznego przemieszczenia się całego organizmu. Mimo to organizmy roślinne są jak najbardziej zdolne do całej gamy ruchów innego rodzaju, zdecydowanie odmiennych w swym mechanizmie od ruchów zwierzęcych opartych głównie na wykorzystaniu mięśni. 
Ruch w świecie roślin – jeśli bierzemy pod uwagę struktury żywe, ponieważ istnieją także mechanizmy oparte na wykorzystaniu elementów martwych, np. łusek okrywy kwiatostanu kocanki ogrodowej Xerochrysum bracteatum [3] – jest przejawem głównie wzrostu komórek (ru...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy