Behawior pokarmowy u wybranych gatunków kotowatych

Ze świata zoologii

Lokalizowanie i zdobywanie pożywienia są jednym z najczęstszych i najważniejszych problemów, z którymi borykają się zwierzęta. Z czego wynikają zachowania związane ze zdobywaniem pożywienia, jak się przejawiają u psowatych i kotowatych przyjrzymy się w dwóch artykułach. Tym razem uwagę poświęcimy kotowatym.

Zachowania związane ze zdobywaniem pożywienia wynikają z instynktu zwierzęcia motywowanego silnym poczuciem głodu, który jest popędem pierwotnym opartym na mechanizmach wrodzonych i określanym jako zachowawczy (apetetywny). Instynkt pokarmowy, tak jak inne rodzaje zachowań instynktownych, przebiega według określonego schematu: fazy apetencyjnej (przygotowawczej), fazy konsumacyjnej i fazy uspokojenia. 
Przebieg zachowania instynktownego na przykładzie instynktu pokarmowego przedstawia tabela 1 (N. Święcicka).

POLECAMY

Tab. 1. Schemat zachowania instynktowego na przykładzie instynktu pokarmowego

Faza apetencyjna – zwierzę poszukuje stymulacji, czyli bodźców kluczowych
  • Drapieżnik polujący na gryzonie słyszy np. szmer traw, który prowadzi go w określone miejsce (I bodziec kluczowy), później spostrzega nieznaczne ruchy traw (II bodziec kluczowy) pozwalające mu na bliższą 
lokalizację przestrzenną ofiary i podkradanie.
Faza konsumacyjna (sprawcza) 
  • W skład fazy konsumacyjnej wchodzi zachowanie sztywne i niezmienne, czyli typowa koordynacja wrodzona. Drugim elementem tej fazy jest składowa orientująca – powodująca właściwe ustawienie się zwierzęcia względem obiektu, który jest jego celem. Przed zabiciem ofiary (które jest koordynacją wrodzoną) drapieżnik musi ją w odpowiedni sposób chwycić zębami.
Faza uspokojenia (końcowa)
  • Zwierzę po polowaniu odpoczywa.

Zachowanie instynktowne u różnych gatunków przebiega wg podobnego schematu, jednak długość trwania poszczególnych faz może być zupełnie inna. W przypadku behawioru pokarmowego drapieżniki zdecydowanie więcej czasu przeznaczają na fazę apetencyjną. Lokalizacja ofiary wymaga w...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy