0
23
Obok bociana białego, skowronka i jaskółki jest symbolem wiosny. W Polsce jeszcze 40 lat temu – w latach 80. XX w. – gniazdowała w znacznej liczbie, jednak obecnie w skali kraju stała się nielicznym gatunkiem lęgowym i kandydatem do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Liczniej występuje w okresie migracji, a ostatnio nasila się zjawisko zimowania.
Wygląd
Czajka zwyczajna Vanellus vanellus jest jednym z 24 gatunków skupionych w rodzaju Vanellus. Należy do średniej wielkości przedstawicieli tej grupy ptaków: mierzy 28–31 cm długości, osiąga 82–87 cm rozpiętości skrzydeł, a waży do 128–330 gramów, przy czym samce są nieco większe od samic.
Czajka jest tak charakterystyczna, że nie sposób jej pomylić z jakimkolwiek innym ptakiem. Wielkością przypomina gołębia, ale jej kontrastowe upierzenie oraz wyraźny „czubek” z tyłu głowy nadają jej niepowtarzalny wygląd. Wiosną dorosłe czajki mają czarną „maskę” na przodzie i bokach głowy, równie czarną szyję i górną część piersi oraz końcową część sterówek ogona. Plecy i wierzch skrzydeł są ciemnozielone z metalicznym połyskiem, kark zaś jest nieco jaśniejszy. Podogonie jest ceglasto-brązowe. Z kolei czysta biel dominuje u czajki na brzuchu i jego bokach oraz na policzkach i wokół oczu. Tęczówka oczu i dziób czajki są czarne. Nogi czajki wiosną i wczesnym latem mają barwę czerwonawo-pomarańczową, a oliwkowo-szarą w okresie jesieni i zimy.
POLECAMY
Biotop
Czajka gniazduje na różnego typu obszarach otwartych, o niskiej runi lub na obszarach pozbawionych zwartej pokrywy roślinnej. Preferowanym siedliskiem są wilgotne pastwiska, spasane przez krowy i konie, oraz łąki poddane regularnemu koszeniu, co do niedawna widoczne było szczególnie na Podlasiu – nad Biebrzą i Narwią. W znacznie mniejszej liczbie czajka zasiedla pola, wybierając zwłaszcza uprawy okopowe – buraki cukrowe i pastewne oraz kapustę, a także powierzchnie obsiewane kukurydzą. Zdarzają się lęgi czajek nawet na skrajach wód, pod warunkiem obecności słabo penetrowanych przez ludzi terenów o niskiej roślinności, jak: nadrzeczne pastwiska, obrzeża wyrobisk piasku i żwiru, dna spuszczonych stawów i zbiorników retencyjnych oraz duże kamieniołomy.
Pokarm
Czajka żywi się różnymi postaciami rozwojowymi bezkręgowców – owadami, pajęczakami, dżdżownicami, ślimakami i skorupiakami zbieranymi z powierzchni wody i z gruntu. Swe ofiary lokalizuje wzrokiem i słuchem, stosując przy tym taktykę zatrzymywania się na kilka sekund w bezruchu, następnie lokalizuje i chwyta ofiarę, po czym prz...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!
