Czapla biała rekolonizuje Europę

Ze świata zoologii

W ostatnim półwieczu dokonała się w Polsce i Europie ogromna zmiana w statusie tej czapli – z wielkiej rzadkości stała się gatunkiem licznym i powszechnie widywanym. Obecnie można ją zobaczyć na terytorium niemal całej Polski, od podnóża Karpat i Sudetów, aż po wybrzeże Bałtyku. To przykład, jak zaprzestanie prześladowania wpływa na rekolonizację obszarów, na których dany gatunek został kompletnie wytępiony.

Czapla biała, znana do niedawna pod naukową nazwą Egretta alba, obecnie Ardea alba, należy do większych przedstawicieli tej grupy ptaków: mierzy 95–104 cm długości, rozpiętość jej skrzydeł wynosi 145–170 cm, a waży do 2 kg (Hancock & Kushlan 1984, Martinez-Vilalta & Motis 1992). Jest tylko nieco mniejsza od pospolitej u nas czapli siwej, Ardea cinerea, jednak wygląda bardziej finezyjnie. Czaplę białą można uznać za ucieleśnienie elegancji – posiada smukłą sylwetkę, niedużą głowę oraz długą szyję. Śnieżnobiałe upierzenie czapli białej oraz najczęściej intensywnie żółty dziób i czarne nogi tworzą wizualnie efekt estetycznej wyjątkowości.

POLECAMY

Przed wiekami

Czapla biała w czasach nowożytnych (XVI–XVIII w.) musiała być w Rzeczypospolitej gatunkiem licznym, gdyż gros przedstawicieli polskiej szlachty rozmiłowanych było w łowach na te ptaki z użyciem dużych gatunków sokołów, najczęściej rarogów Falco cherrug (Mazaraki 1977). O jej późniejszym pojawianiu się na ziemiach polskich świadczy informacja Glogera (1833), iż na początku XIX w., czyli 200 lat temu, pojawiała się na Śląsku „... prawie każdego roku”. Faktem gniazdowania w obecnych granicach Polski było stwierdzenie w 1863 r. lęgu jednej pary koło Głogowa na północy Dolnego Śląska – znaleziono wówczas gniazdo czapli białej z trzema pisklętami, zlokalizowane w kolonii lęgowej czapli siwej (Homeyer 1863).
 


Złe czasy

W połowie XIX w. udoskonalenie broni palnej oraz powszechne regulowanie rzek i osuszanie terenów podmokłych na wielką skalę doprowadziło do drastycznego spadku liczebności tej czapli na wielu obszarach jej europejskiego areału. Sytuacja pogorszyła się jeszcze bardziej, gdy w drugiej połowie XIX w. nastała moda na tzw. egretty, czyli efektowne pióra noszone przez kobiety w kapeluszach. Te wyjątkowo wyglądające pióra wyrywano ubitym czaplom z grzbietu. Mord...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy