Gęś tybetańska

Ze świata zoologii

Ta azjatycka gęś pojawia się w Polsce od niemal pół wieku. W swojej ojczyźnie podejmuje ekstremalne wędrówki, migrując wiosną i jesienią nad Himalajami. W Europie nie musi podejmować aż tak wielkich wyzwań, a jej obecność związana jest ze skuteczną introdukcją w kilku krajach naszego kontynentu.

Gęś tybetańska Anser indicus wielkością zbliżona jest do regularnie u nas występującej gęsi białoczelnej Anser albifrons: długość jej ciała wynosi 71–82 cm, rozpiętość skrzydeł sięga 140–165 cm, waży zaś 2–3 kg. „Tybetanka” posiada niepowtarzalną kolorystykę – u dorosłych osobników jasnoszare upierzenie pokryw skrzydłowych, pleców, brzucha i przodu szyi, kontrastuje z czarnymi lotkami I i II rzędu oraz z białą głową, ozdobioną dwoma czarnymi smugami na wierzchu głowy i potylicy, odchodzącymi od czarnego pasa na tyle szyi. Niepowtarzalności wyglądu dodaje żółty dziób z czarnym „zębem” na końcu oraz żółte nogi. Młodociane osobniki są podobne do dorosłych, ale nie posiadają charakterystycznych czarnych smug na bokach głowy. 

Gęś tybetańska jest anatomicznie przystosowana do migracji na bardzo dużych wysokościach. Posiada proporcjonalnie większe – niż inne ptaki – płuca, przez co efektywniej pobiera tlen z powietrza, także na bardzo dużych wysokościach. Podczas migracji leci do 80 km na godzinę, co pozwala 
na pokonanie w ciągu jednego dnia odległości nawet 1600 km. „Tybetanki” latają na wysokości 7–8 km, gdzie spadki temperatury do – 25 °C nie są czymś nadzwyczajnym. Ma to miejsce dwukrotnie – wiosną i jesienią – w ciągu roku (Hawkes i in. 2011). Rekordowy przelot gęsi tybetańskiej odnotowano w Nepalu na wysokości ponad 9 km (ok. 9375 m n.p.m, za: Inskipp & Inskipp 1991).

POLECAMY

„Góralka” 

Gęś tybetańska gniazduje na najwyżej położonych obszarach pogranicza Azji Środkowej i Wschodniej. Jeszcze 150 lat temu była ptakiem lęgowym na ogromnym obszarze od Hindukuszu i Tien-szanu na zachodzie, po mongolsko-man...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy