Jeleń wschodni – gatunek inwazyjny

Ze świata zoologii

Pochodzi ze wschodniej części Azji. Znany jest też pod nazwą: jeleń sika (ang. Sika Deer). Na ziemiach polskich został introdukowany ponad 100 lat temu przez Niemców (na Górnym Śląsku i Warmii). Jako gatunek obcy przynosi naszej krajowej przyrodzie problemy związane z obecnością nowych i inwazyjnych pasożytów, a także ze zjawiskiem hybrydyzacji z naszym rodzimym jeleniem szlachetnym.

Jeleń wschodni Cervus nippon jest mniejszy od naszego jelenia szlachetnego Cervus elaphus. Długość jego ciała (w zależności od podgatunku) wynosi 105–155 cm, a wysokość w kłębie 110–115 cm. Waga dorosłych osobników waha się między 25 a 130 kg, przy czym samice (łanie) są mniejsze i lżejsze od samców (byków). 
Od późnej wiosny do wczesnej jesieni sierść jeleni wschodnich jest ruda z charakterystycznymi białymi cętkami na tułowiu, natomiast od października do kwietnia, zabarwienie sierści zmienia się: łanie stają się brązowo szare, a cętki stają się wyraźnie bledsze lub całkowicie zanikają, natomiast sierść byków jest ciemno-szara, a na szyi włosy przybierają kształt grzywy sięgającej do górnej części kończyn przednich.
Jest gatunkiem stadnym. Gody jelenia wschodniego odbywają się jesienią. Na północy jego naturalnego areału, w dorzeczu rzeki Amur (pogranicze Mandżurii i wschodniej Syberii) do rozrodu przystępuje on między końcem września a początkiem listopada, a największe natężenie godów ma miejsce w połowie października. 
Ze względu na gwiżdżący głos sam­­ców myśliwi nazywają gody jelenia wschodniego gwizdowiskiem (a nie jak w przypadku jelenia szlachetnego – rykowiskiem). Łania po zapłodnieniu, przez 7,5 miesiąca pozostaje w ciąży, po czym wiosną (zazwyczaj w maju) rodzi przeważnie jedno młode, które ssie matkę do 4, a czasami nawet 5 miesiąca życia, po czym przechodzi na pokarm roślinny (pierwsze próby spożywania traw i ziół młode jelenie wschodnie rozpoczynają już w drugim tygodniu życia). Z matką spędza zimę i kolejną wiosnę, a czasami (zwłaszcza gdy samica nie spodziewa się kolejnego potomstwa) ubiegłoroczne młode przebywają z matką także kolejne lato, aż do jesiennych godów. 
Naturalnymi wrogami jelenia wscho­d­­niego są duże ssaki drapieżne, przede wszystkim tygrys (Panthera tigris), lampart (Panthera pardus) i ryś (Lynx lynx) oraz duże psowate: wilk (Canis lupus) i cyjon (Cuon alpinus), a także niedźwiedzie – brunatny (Ursus arctos) i himalajski (Ursus thibetanus). Cielętom jelenia wschodniego może zagrozić także kot bengalski (P...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy