Zwierzęta nie mówią, a jednak się rozumieją. O komunikacji różnych zwierząt, cz. 1.

Ze świata zoologii

Zwierzęta, choć nie potrafią tak jak my, ludzie, porozumiewać się werbalnie, przez wieki wypracowały własne metody porozumiewania się zarówno wewnątrz własnego gatunku, jak i międzygatunkowo. Z uwagi na różnorodność gatunków w świecie zwierzęcym, a także fakt, że niektóre żyją na lądzie, a inne w wodzie, stosują one we wzajemnych kontaktach odpowiednio dobrane metody komunikacji. Są to różnorodne i wielopoziomowe metody oparte na systemie dźwięków, bodźców dotykowych, zapachowych, wizualnych, elektrycznych czy nawet mających wprowadzić w błąd innego osobnika tego samego lub innego gatunku poprzez zastosowanie kamuflażu czy tanatozy. Jednak po wnikliwej analizie systemów porozumiewania się zwierząt można odnieść wrażenie, że to właśnie one potrafią się lepiej porozumiewać między sobą, bezbłędnie odczytując przekazywane sygnały, nie używając do tego mowy.

Jak porozumiewają się zwierzęta, skoro dla nas jest oczywiste, że nie potrafią mówić. Dla ludzi porozumiewanie za pomocą wypowiadanych słów zdaje się najbardziej naturalne. Są też inne metody kontaktu, ale z mowy korzystamy najczęściej i najchętniej, gdyż ta forma jest najprostsza i najszybsza w kontekście akcja – reakcja. Istnieją tacy, którzy mówią wręcz bezustannie. Jednak jak sobie radzą zwierzęta? Wprawdzie wydają różne dźwięki, lecz dla nas są one zupełnie niezrozumiałe. Podczas dobrej obserwacji danego gatunku zwierząt można zauważyć, że dźwięki przez nie wydawane są różne i uzależnione od sytuacji, w której się znalazły. Przyglądając się naszym pupilom, takim jak koty czy psy, łatwo zauważyć, że miauczą czy szczekają w różny sposób, w zależności od tego, czy są szczęśliwe, głodne, albo zwyczajnie chcą zwrócić naszą uwagę. Jednak nie tylko dźwięki są sposobem na komunikowanie się poszczególnych osobników między sobą, otoczeniem czy innymi gatunkami.

POLECAMY

Czym tak właściwie jest komunikacja?

Choć intuicyjnie wiadomo, na czym polega komunikacja, to na przestrzeni lat powstało wiele definicji tego zjawiska, oddających jego znaczenie w mniej lub bardziej doprecyzowany sposób.
Mianem komunikacji określa się taki stan, kiedy jedno zwierzę przekazuje informację drugiemu, czego efektem jest zmiana zachowania zwierzęcia, które ją przyjęło.
W najszerszym ujęciu komunikacją określa się sytuację, w której działanie jednego organizmu jest odebrane przez drugi, co w efekcie zmienia wzorzec prawdopodobieństwa zachowania tego drugiego organizmu w sposób korzystny dla jednej bądź obu stron (Wilson, 197...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy