JAK NIE DAĆ SIĘ ZJEŚĆ – czyli przystosowania antydrapieżnicze zwierząt

Unikanie konfrontacji z drapieżnikiem wydaje się być najprostszą drogą do przetrwania, dlatego też wiele zwierząt stosuje prewencję przeciwdrapieżniczą. Doskonale sprawdza się tutaj współpraca – zarówno pomiędzy osobnikami tego samego gatunku, jak i różnych gatunków, polegająca na wzajemnym (świadomym lub niekiedy nieświadomym) ostrzeganiu się przed niebezpieczeństwem. Sytuację taką można obserwować na przykładzie susłów czy świstaków, które, stając słupka, wypatrują potencjalnych zagrożeń, a gdy takie spostrzegą, ostrzegają sąsiadów głośnym gwizdem. Stałe napięcie związane z wypatrywaniem wroga może być męczące, dlatego w grupach rodzinnych warto to zadanie podzielić i trzymać wartę na zmianę – tak dzieje się w przypadku surykatek (Suricata suricatta). Dorosłe osobniki wybierają najwyższe wzniesienie w okolicy i stojąc słupka, uważnie przeczesują teren wzrokiem, podczas gdy reszta rodziny może się wyspać i posilić. Zwierzęta kopytne różnych gatunków (zebry, antylopy) pasące się wspólnie na sawannie uczą się nawzajem rozpoznawać swoje zachowania ostrzegawcze, gdyż w większej grupie szansa na wypatrzenie w porę drapieżnika znacząco rośnie. Ponadto uczą się one również odróżniać zachowania drapieżników – kiedy lwy śpią w czasie upałów, antylopy przechadzają się bez strachu pomiędzy nimi, jednak kiedy drapieżniki podnoszą się i zaczynają krążyć gotowe do ataku, jest to natychmiastowym ostrzeżeniem i impulsem do ucieczki.

Kiedy zwierzę zostanie już przyuważone przez drapieżnika, a jedynym wyjściem pozostaje ucieczka, może stosować różne fortele. Pierwsza zasada to utrudnić pościg, uciekać na drzewo, w krzaki, do tymczasowej kryjówki. Na otwartej przestrzeni uciekać zygzakiem z dużą ilością zakrętów, aby ścigający tracił prędkość i przyczepność. Niezwykle ciekawy jest również mechanizm „przechwałek” w trakcie ucieczki – uciekająca antylopa będzie cz...