Różnorodność organizmów

Dzieje się to przede wszystkim na skutek gospodarki człowieka, która prowadzi do zaniku wielu siedlisk (torfowiska, bagna, lasy tro­­pikalne), skażeń środowiska (wzrost zawartości CO2 w atmosferze, kwaśne deszcze), intensywnej gospodarki rolnej (duże dawki nawożenia mineralnego, ciężki sprzęt rolniczy), inwazji obcych gatunków, nadmiernej eksploatacji gatunków użytkowych. Jeżeli ten proces nie zostanie zahamowany, może wyginąć 1/4, a nawet połowa gatunków.

Co ciekawe, ubożenie następuje nie tylko na terenach uprawnych, ale też w parkach narodowych. Na łąkach świeżych w Ojcowskim Parku Narodowym notowano dawniej średnio 50 gatunków roślin na 100 m2, a obecnie 33 gatunki. Na łąkach mieczykowo-mietlicowych w Tatrach dawniej 38–63 gatunków, obecnie 17–44. Podobne ubożenie następuje w świecie fauny.

Bogactwo roślin zwiększa się wraz ze wzrostem pH i zasobnością środowiska w składniki pokarmowe. Polska ma stosunkowo bogatą florę i faunę w porównaniu z wieloma innymi krajami Europy (Andrzejewski, Weigle 1991). Jednak tę sytuację pogarszają zmiany zachodzące w gospodarce rolnej i leśnej. 

Według Polskiego Studium Różnorodności Biologicznej (Andrzejewski, Weigle 1991) jednym z kilku ważnych zagrożeń różnorodności na terenach rolnych jest intensyfikacja uprawy, powiększanie obszaru pól i monokultur. Zachodzi równocześnie pozbywanie się urozmaiceń krajobrazu, a więc miedz, zadrzewień śródpolnych i pojedynczych drzew.

Ważne są też zmiany zachodzące w zlewni – zakłócenie stosunków wodnych, obniżanie się poziomu wód gruntowych, zanik siedlisk podmokłych, oczek wodnych wśród pól i związanych z nimi zespołów roślin i zwierząt. Zanikają całe zespoły gatunków charakterystyczne dla likwidowanych biotopów.

Bardzo ciekawe, że równocześnie różnorodność organizmów glebowych jest ogromna, w porównaniu z piętrami nadziemnymi, zwłaszcza mikroświata – bakterii i grzybów. Utarło się powiedzenie, że gleba to las tropikalny dla ubogich. Oceny przeprowadzone w borach Norwegii, a więc na terenie...