Niedźwiedziowate – przegląd obecnie występujących gatunków niedźwiedzi

Temat numeru

Skąd się wzięły i co je charakteryzuje 

Pierwsi przodkowie (Amphicynodontinae) obecnie żyjących niedźwiedziowatych i płetwonogich (czyli fok, morsów i uchatek) pojawili się na obszarach Ameryki Północnej 38–18 mln lat temu. Ich wygląd oraz dieta podobne były do wyglądu i diety występujących dziś szopów czy borsuków. Do Azji i Europy przedostali się ok. 37 mln lat temu przez Cieśninę Beringa, która pojawiła się w wyniku obniżenia poziomu wód na całej Ziemi. Po milionach lat ewolucji ich potomkowie przedostali się również poprzez Przesmyk Panamski do Ameryki Południowej, dzięki czemu przedstawiciele rodziny niedźwiedziowatych zamieszkują dziś większość regionów zoogeograficznych (z wyjątkiem krainy etiopskiej i australijskiej). Występujące obecnie osiem gatunków zajmuje bardzo różnorodne siedliska, ma specyficzną i dostosowaną do zajmowanych obszarów dietę, od obligatoryjnych mięsożerców i roślinożerców do wszystkożerców. Morfologicznie od innych dużych ssaków drapieżnych odróżnia je krępy korpus i kończyny, okrągłe, niewielkie uszy, grube futro, krótki ogon oraz łapy z pięcioma niechowającymi się pazurami. Ponadto niedźwiedzie są zwierzętami stopochodnymi, co oznacza, że w trakcie poruszania się cała stopa dotyka ziemi, pozostaje ułożona prostopadle do podudzia. Zwierzęta te mają doskonały węch, pomocny w poszukiwaniu pożywienia, potrafią niesamowicie szybko i sprawnie biegać, wspinać się po drzewach oraz pływać, dzięki czemu są w stanie sprawnie polować. Są aktywne zarówno w ciągu dnia, jak i w czasie trwania nocy, zależne jest to od wielu czynników. Ważnym i ciekawym zjawiskiem charakterystycznym dla części gatunków żyjących na obszarach północnych jest hibernacja, która umożliwia niedźwiedziom przetrwanie niekorzystnych warunków środowiska. W trakcie jej trwania zwierzęta spowalniają akcję serca, obniżają o kilka stopni temperaturę ciała przez co znacząco zwalnia ich metabolizm, dzięki czemu zgromadzone wiosną i latem zapasy tłuszczu wystarczają im nie tylko do przetrwania, lecz także do odkarmienia potomstwa, które rodzi się często w czasie trwania snu. Prowadzą przeważnie samotny tryb życia, jedynie matki, silnie związane z potomstwem, opiekuj...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy