Silna wola, hart ducha, samodyscyplina, samokontrola to pojęcia, których w języku potocznym używamy zamiennie. Jak definiuje je psychologia? To umiejętność realizacji założonego celu dzięki zdolności kontrolowania zachowań impulsywnych, czyli powstrzymywania się od przelotnych i nagłych pragnień. Samokontrolę tworzą trzy bazowe umiejętności: inicjowanie, utrzymywanie działania oraz hamowanie impulsów.
POLECAMY
Innymi słowy, samokontrola wyznacza kierunek działania i granice, w jakich mamy się poruszać, aby podążać we właściwą stronę. To koncentracja na celu – rozpoczęcie jego realizacji, a potem systematyczna aktywność na jego rzecz, niezależna od bodźców rozpraszających od wewnątrz (powątpiewających, sabotujących myśli, gorszego nastroju, zmęczenia) i z zewnątrz (namawiania innych, gorszej pogody, niespodziewanych okoliczności, obowiązków i obciążeń).
Zastanów się:
✔Czy zdarzają ci się momenty, kiedy ewidentnie brakuje ci samokontroli i samodyscypliny? Jakie najczęściej są to sytuacje?
Co je łączy?
✔Która składowa samokontroli wówczas najczęściej szwankuje – inicjowanie, utrzymywanie czy hamowanie?
Mięsień samodyscypliny
Amerykańscy psychologowie i badacze samokontroli, Mark Muraven i Roy Baumeister, zauważyli, że mechanizmy rządzące samodyscypliną przypominają te związane z pracą mięśni2. Płyną z tego dwa ważne dla praktyki wnioski:
- Samokontrolę można rozwijać i wzmacniać poprzez ćwiczenia...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!
