Co zostaje, gdy odpłynie ocean?

Pomysł na lekcję

W strefach geograficznych, w których położone są oceany, można cykliczne obserwować zjawisko ubywania wody na brzegu na odległość wielu kilometrów, po czym jej przybywania po wielu godzinach. Na ten czas różnorodne organizmy morskie, zarówno roślinne jak i zwierzęce, zostają pozbawione swojego naturalnego środowiska, jakim jest morska woda. Jak sobie z tym radzą w tym regularnie powtarzającym się rytmie?

Na bardzo szerokiej pla­ży, powstającej na wie­le godzin w wyniku od­­pływu, pozostają na wie­­lu metrach od pierwot­nego brzegu różne organizmy, za­­równo roślinne, jak i zwierzęce. Niektóre z nich już nie są żywe, np. fragmenty muszli czy roślin, jednak wiele jest nadal żywych i w tym zjawiskowym cyklu napływania wód i ich ubywania spędzają całe swoje życie, a jest to możliwe dzięki odpowiedniemu przystosowaniu do takich warunków. 

POLECAMY

Zdj. 1. Odsłonięte przęsła drewnianego pomostu podczas odpływu 

Czym są przypływy i odpływy, i od czego zależą?

Zjawisko przypływów i odpływów dotyczy wszystkich zbiorników wodnych morskich i oceanicznych na naszej planecie. W naszym rodzimym Bałtyku to zjawisko też jest obecne, ale ze względu na jego niewielkie rozmiary w porównaniu z oceanami jest mało widoczne dla obserwatora, gdyż w przypadku Morza Bałtyckiego amplituda pływów wynosi ok. 5 cm. Największe amplitudy pływów obserwowane są w akwenach zatoki Fundy i wynoszą 20 m, a także w rejonie kanału La Manche do 16 m. Wobec tego wielkość zjawiska uzależniona jest od takich czynników, jak: głębokość akwenu – im głębszy, tym większe oddziaływanie się pojawia, rodzaju wybrzeża (pływom sprzyjają fiordy i estuarium) i kształtu, i wielkości morza – im większy zbiornik, tym woda łatwiej się kumuluje. 
Pływ...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy