Dlaczego słonie nie chorują na raka?

Temat numeru

Rak jest obecnie drugą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie i w tych niezbyt chlubnych statystykach przegrywa jedynie z chorobami układu krążenia. W 2015 roku zgodnie ze statystkami Światowej Organizacji Zdrowia (ang. WHO, World Health Organization) był przyczyną śmierci 8,8 miliona ludzi na całym świecie.

Rak powstaje w wyniku transformacji komórek prawidłowych w komórki nowotworowe podczas wieloetapowego procesu zwanego kan­cerogenezą. Zmiany te są wynikiem współdziałania czynników genetycznych i czynników zewnętrznych wpływających na rozwój nowotworu. Czynniki zewnętrzne możemy podzielić na czynniki fizyczne (np. promieniowanie UV), czynniki chemiczne (np. azbest, składniki dymu tytoniowego) i czynniki biologiczne (np. wirusy, bakterie). Obecnie przyjmuje się, że jesteśmy w stanie zapobiec od 30% do 50% przypadków nowotworów, dzięki unikaniu czynników ryzyka i wprowadzaniu odpowiednich działań profilaktycznych. Niezwykle ważne jest także wczesne wykrywanie raka, które daje pacjentom szansę na dobór jak najlepszej terapii, a w konsekwencji na pełne wyleczenie. Czy jednak w królestwie zwierząt statystyki dotyczące raka są równie zatrważające? Czy może są zwierzęta, które nie cierpią z powodu tej choroby? 

POLECAMY

Słoń z walki z rakiem (prawie) zawsze wraca z tarczą

Zgodnie z tym, co na dzień dzisiejszy wiadomo na temat chorób nowotworowych, słonie powinny być zwierzętami niezwykle często zapadającymi na tą chorobę. Rak ma ścisły związek z procesem starzenia się organizmu, a jak powszechnie wiadomo słonie mogą dożyć nawet późnej starości i zacnego wieku ponad 70 lat. W ciągu całego swojego długiego życia zwierzęta rosną do dużych rozmiarów i przybierają na wadze. Małe słoniątko waży średnio około 90 kg natomiast dorosły osobnik osiąga ciężar ciała na poziomie nawet 5500 kg. Daje to ponad 60-krotne zwiększenie masy ciała w ciągu całego życia. Wzrost jest ­nierozerwalnie ­związany z nieustannymi podziałami komórkowymi, a każda komórka, która ulega podziałom i zachodzą w niej procesy komórkowe może stać się źródłem mutacji, która zapoczątkuje rozwój choroby nowotworowej. Wskaźniki śmiertelności z powodu nowotworów w królestwie zwierząt jest różny, zależny od gatunku i wynosi od 1% w przypadku góralka przylądkowego Procavia capensis, 8% u dzikich afrykańskich psów i ponad 20% u gepardów. Słonie, pomimo ogromnych rozmiarów swojego ciała, 100 razy większej liczby komórek niż u człowieka i długiego czasu życia wcale nie plasują się na czele tej stawki. Jedynie niespełna 5% wszystkich zgonów słoni w niewoli ma związek z rakiem. U czło...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy