Niedźwiedź brunatny

To wyjątkowo zróżnicowany gatunek pod względem ubarwienia i wielkości. Zasiedla olbrzymie obszary półkuli północnej na obszarze Eurazji i Ameryki Północnej. Natomiast naturalność jego występowania w północno-zachodniej Afryce, wzbudza kontrowersje. 
Niedźwiedzia brunatnego w ramach jego ogromnego zasięgu występowania wyróżnia ogromna zmienność morfologiczna. Najmniejsze podgatunki osiągają wielkość i wagę rosłego psa, natomiast te największe, żyjące u wybrzeży północnej części Oceanu Spokojnego, są dwukrotnie większe, a ich ciężar może przekroczyć nawet 10-krotną wagę „misiów” z Bliskiego Wschodu i rejonu Jukonu. 

W przypadku tego gatunku niewątpliwie mamy do czynienia z regułą Bergmanna, mówiącą, iż osobniki tego samego gatunku żyjące w klimacie ciepłym osiągają znacznie mniejsze rozmiary od tych, które zamieszkują rejony o klimacie chłodnym, np. syryjski niedźwiedź brunatny Ursus arctos syriacus, występujący na Bliskim i Środkowym Wschodzie – na obszarach górskich od Turcji, Zakaukazia i Iraku, po Kirgistan, Tadżykistan, Pakistan – mierzy zaledwie nieco ponad jeden metr długości i osiąga do 150 kg wagi. Podobnej wielkości jest też forma tybetańskiego niedźwiedzia brunatnego Ursus arctos pruinosus, występująca na pograniczu mongolsko-chińskim, tj. w górach na Pustyni Gobi, którą niektórzy systematycy traktują jako odrębny podgatunek Ursus arctos gobiensis, a ostatnio nawet jako samodzielny gatunek: niedźwiedź gobijski Ursus gobiensis. 

Największe niedźwiedzie brunatne – zgodnie z regułą Bergmanna – występują w północnej części areału, a szczególnie u wybrzeży Oceanu Spokojnego: bardzo duża i ciemna forma kamczackiego niedźwiedzia brunatnego Ursus arctos beringianus, mierzy do 2,8 m długości i waży do co najmniej pół tony. Podobną wielkość osiągają przedstawiciele podgatunku Ursus arctos gyas z południowych wybrzeży Alaski, czyli tzw. grizzly alaskański, a rekordowo wielkie niedźwiedzie brunatne żyją na wyspach Kodiak, Afognak i Shuyak, znajdujących się u południowo-zachodnich wybrzeży Alaski. Są to przedstawiciele podgatunku zwanego kodiakiem Ursus arctos middendorffi. Te gigantyczne niedźwiedzie dorastają do 3 m długości i mierzą nawet 1,5 m w kłębie, osiągając ciężar do 748 kg. Natomiast hodowane w niewoli niedźwiedzie kamczackie i kodiaki osiągały – szokującą – masę 1150–1200 kg ...

Występujące w Polsce niedźwiedzie brunatne należą do podgatunku nominatywnego Ursus arctos arctos, zasiedlającego Europę i zachodnią część Syberii, aż po Jenisej. Nasze „misie”...