Kiedy 13 maja 1983 roku na torfowisku Lindow w Anglii znaleziono ciało kobiety, podejrzenia padły na lokalnego recydywistę Petera Bardta, którego żona zaginęła 20 lat wcześniej. Mężczyzna natychmiast przyznał się do zamordowania kobiety i ukrycia zwłok na torfowisku. Jednak dokładniejsze badania pozwoliły stwierdzić, że znalezione na torfowisku zwłoki były o dwa tysiące lat starsze od ciała pani Bardt. Dziś znalezione szczątki określane są jako „Kobieta z Lindow” (Mail & Guardian 1998). Można je oglądać w muzeum i są tylko jednym z wielu przykładów naturalnych mumii, które znajdowane są co jakiś czas na torfowiskach Europy. Torfowiska kryją w sobie o wiele więcej różnorodnych skarbów historii.
Torfowiska ombrotroficzne
Występowanie torfowisk ombrotroficznych (ang. bog), czyli torfowisk zasilanych wyłącznie wo-
dami opadowymi, ograniczone jest do obszarów o dodatnim bilansie wody, a więc obszarów, gdzie opady przeważają nad parowaniem (strefa borealna półkuli północnej). Te oligotroficzne, czyli ubogie w związki mineralne, ekosystemy porasta charakterystyczna wyłącznie dla nich roślinność bagienna. Przeważają tam liczne gatunki mchów torfowców (Sphagnum L.), (fot. 2) niewielkie krzewinki (np. bagno zwyczajne – Ledum palustre L., modrzewnica zwyczajna – Andromeda polifolia L., żurawina błotna – Vaccinium oxycoccus L.) oraz turzyce. To właśnie z odkładających się na przestrzeni tysięcy lat szczątków tych roślin (głównie mchów) powstają grube, liczące nawet kilkanaście metrów, warstwy torfu.
POLECAMY
Warunki, jakie panują na torfowisku, kształtują przede wszystkim mchy torfowce. Torfowce zawierają duże ilości organicznych związków, takich jak hemiceluloza, związki podobne do lignin oraz woski, co powoduje, że ich szczątki rozkładają się wolno (Johnson i Damman, 1993). Rozkład torfowców jest tym wolniejszy, im głębiej ich fragmenty zalegają w profilu torfowym. Dzieje się tak, ponieważ wraz z głębokością maleje zawartość tlenu i tworzy się środowisko beztlenowe. Torfowce chłoną wodę lepiej niż bawełna, ponieważ konstrukcja ich ciał przypomina gąbkę. Ma to duże znaczenie w utrzymaniu stosunkowo stałych warunków wilgotnościowych. W ten sposób niewielkie torfowce łagodzą susze i zatrzymują powodzie. Mchy torfowce mają zdolność wymiany jonów. Oznacza to, że pobierają z otoczenia jony sodu, potasu, wapna...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!