O jodle pospolitej

Jodła pospolita (Abies alba), zwana też jodłą białą, jest drzewem iglastym osiągającym 45–55 m wysokości, ale zdarzają się okazy dorastające od ponad 60 m wysokości (Pokorny i Kaplicka 1980, Johnson i Owen 2011). W ostatnich wiekach najwyższą odnotowaną jodłą pospolitą było drzewo rosnące w górach Schwarzwaldu na południowym zachodzie Niemiec, które osiągnęło wysokość 68 m i prawie 4 m obwodu. Obecnie najwyższa jest jodła rosnąca w Bośni na terenie Parku Narodowego Sutjeska, jej wysokość oceniono na 65 m (Farjon 2014). 

Jodłę pospolitą rozpoznamy po zbliżonym do choinkowatego kształcie, jednak nie ma ona typowego stożka charakterystycznego dla świerków – korona starszych jodeł na skutek zamierania pędu wierzchołkowego nabiera charakterystycznego kształtu tzw. bocianiego gniazda. Szyszki jodły osiągające długość 15–18 cm wyrastają na górnych gałęziach korony i stoją skierowane do góry, podczas gdy u świerków szyszki zwisają. Poza tym w odróżnieniu od świerków szyszki jodeł rozsypują się, mimo że nadal są przytwierdzone do gałęzi, a jedyną ich pozostałością są stojące w pozycji pionowej na gałęziach trzpienie. Igły jodły są spłaszczone, ozdobione od spodu dwoma wąskimi jasnymi paskami i posiadają zaokrąglone końce, dzięki czemu są przyjemne w dotyku i nie kłują jak igły świerków. Kora starszych okazów jodły jest bladoszara, z płytkimi bruzdami o brązowawym kolorze. 

Spośród ok. 50 gatunków jodeł, jakie występują na świecie, jodła pospolita należy do średniej wielkości przedstawicieli rodzaju Abies. Najpotężniejszą z jodeł jest pochodząca z zachodniej części USA i kanadyjskiej Brytyjskiej Kolumbii jodła olbrzymia (Abies grandis), dorastająca do 90–100 m wysokości (Brockmann i Merrilees 1968, Cleave 1994, Humphries i in. 2004). Natomiast najmniejszą przedstawicielką rodzaju Abies jest jodła koreańska (Abies koreana) dorastająca do zaledwie 15 m wysokości (Russel i in. 2008). 

Areał i wymagania

Jodła pospolita jest gatunkiem wymagającym klimatu o zimach stosunkowo łagodnych, podczas których spadki temperatur nie przekraczają krytycznej dla niej wartości -30° Celsjusza (Bernadzki...