Oko w oko z rozwielitką

Dla biologa głównym obszarem zainteresowań są oczywiście organizmy żywe – ich budowa, potrzeby, funkcjonowanie. W szerszym aspekcie można się tu pokusić także o pytania w kwestii pochodzenia życia w ogóle, jego ewolucji i dalszych losów w zmieniającym się środowisku [1].

Trzeba pamiętać, że w odróżnieniu od pozostałych nauk ścisłych biologia najczęściej nie opisuje przedmiotów swo­jego zainteresowania w kategoriach obiektów podlegających niezmiennym prawom fizycznym opisywanym przez matematykę. Sposoby zachowania się systemów biologicznych można przewidywać statystycznie. Przeważnie tendencje te nie są jednak tak konkretne, jak te będące przedmiotami fizyki czy chemii. Nie wolno przy tym zapomnieć, że obiekty biologiczne podlegają dokładnie tym samym prawom co nieożywione elementy otaczającej nas rzeczywistości.

Moim zdaniem rozbudzanie ciekawości świata biologicznego u wszystkich ludzi, a w szczególności wśród uczniów, jest ważnym zadaniem, jakie staje przed każdym, kto stara się przekazywać wiedzę innym. Daje to szansę na zachwyt różnorodnością organizmów żywych, ich budowy czy interakcji występujących między nimi samymi, a także między nimi a ich środowiskiem. Sami przecież także należymy do tego świata!

Do pytań o naturę świata ożywionego powinny prowokować choćby zajęcia biologii czy przyrody w szkołach. Niestety – sami wiemy, że bywa z tym różnie. Biologia jest w gruncie rzeczy nauką opartą na doświadczeniu i obserwacji. Co z tego, skoro obecnie naucza się jej głównie teoretycznie, tj. prawie wyłącznie z książek lub – w nowocześniejszej wersji – filmów i prezentacji multimedialnych. Brak zajęć praktycznych ciągle wyjaśnia się ich rzekomymi wysokimi kosztam...