Lis rudy

Ze świata zoologii

Od wieków wzbudza zainteresowanie człowieka. Intrygujące cechy jego behawioru, jak dzienna aktywność i widowiskowość polowań, skuteczne sposoby wdzierania się na podwórza i wręcz nałogowe chwytanie drobiu, a także cenne futro chętnie wykorzystywane do szycia ciepłych okryć zimowych skupiały na nim uwagę ludzi od najdawniejszych czasów. 

Lis rudy (Vulpes vulpes) jest jednym z pięciu rodzimych przedstawicieli rodziny psowatych na obszarze Europy. Największym z tej piątki jest wilk (Canis lupus) zasiedlający przed wiekami cały niemal kontynent, następnie szakal złocisty (­Canis aureus) zasiedlający Bałkany i Węgry, a ostatnio pojawiający się nawet we Włoszech, Czechach, Niemczech, w Polsce i republikach nadbałtyckich oraz trzy gatunki lisów: nasz bohater – lis rudy i dwaj mniejsi kuzyni: lis korsak (Vulpes corsac) ze stepów nadczarnomorsko-nadkaspijskich i piesiec (Alopex lagopus), czyli lis polarny z Islandii, północnej Skandynawii i arktycznych tundr Rosji. Jenot (Nyctereutes procyonoides) jest kolejnym psowatym żyjącym obecnie w niemal całej wschodniej i środkowej Europie, pochodzi jednak z Azji Wschodniej, skąd został przywieziony i introdukowany w latach 1934–1955 na terenie europejskiej części byłego Związku Sowieckiego jako tzw. pusznyj zvier.

POLECAMY

Lis rudy już w starożytności uchodził za symbol sprytu i przebiegłości. Według ewangelii św. Łukasza – Jezus Chrystus, mówiąc o Herodzie, porównał go do lisa. Lis stał się też jednym z bohaterów bajek Ezopa, a w okresie średniowiecza stał się tematem baśni francuskich, niemieckich i rosyjskich. W czasach nowożytnych rudzielca utrwalił m.in. Adam Mickiewicz w moralizatorskim utworze Lis i kozioł oraz Goethe w eposie Lis Przechera. 

Dawni Polacy uważali go przede wszystkim za cenne zwierzę łowne. Nęciło ich wspaniałe lisie futro oraz chęć odwetu za zagryziony w obejściach drób. Wiedza o tym krewniaku wilka i psa bywa jeszcze dziś mocno wypaczona, a wręcz fantazyjna. A cóż dopiero począć z dawnymi dzie...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy