Żuraw

Ze świata zoologii

To ptak silnie związany z polską kulturą. Adam Mickiewicz wspomniał o nim m.in. w „Stepach Akermańskich”, a Józef Chełmoński poświęcił żurawiom kilka obrazów. Julian Tuwim napisał wiersz o nieudanej próbie zadzierzgnięcia kontaktów między czaplą a żurawiem, zaś reżyser Jerzy Hoffman w ekranizacji sienkiewiczowskiego „Ogniem i mieczem” ubarwił lecącymi żurawiami scenę pojmania Bohdana Chmielnickiego przez łotrzyków nasłanych przez Czaplińskiego. 

Wygląd

Mimo swojej wielkości i donośnego głosu jest wśród ogółu Polaków ptakiem mało znanym. Jedynie w regionach liczniej zasiedlonych przez ten gatunek, zwłaszcza w Wielkopolsce, na Pomorzu, Warmii i Mazurach oraz Podlasiu i Lubelszczyźnie, mieszkańcy wsi znają go i potrafią odróżnić od bociana i czapli. 

POLECAMY

Żurawia zwyczajnego (Grus grus) łatwo rozpoznać nie tylko po większych od bocianów i czapli rozmiarach ciała oraz ciemnych nogach, ale także po jednolitym jasnoszarym kolorze upierzenia oraz charakterystycznej sylwetce – małej głowie i smukłej długiej szyi oraz zwisającym „ogonie” w formie bukietu piór tworzonych tak naprawdę nie przez sterówki ogona, a będących wydłużonymi lotkami ramieniowymi skrzydeł. Z bliższej odległości zauważyć można, że u dorosłych osobników wierzch głowy, policzki oraz przód i boki szyi są czarne, a od oka odchodzi do tyłu szyi biały pas. Posiadają one też dodatkową ozdobę w postaci czerwonej plamy na potylicy, natomiast ptaki młodociane mają głowę pokrytą brązowo-rudawymi piórkami. Niezwykłe wrażenie robi donośny głos żurawia – już z odległości 1–2 km można usłyszeć klangor przelatujących żurawi czy krótkie nawoływanie wczesnym rankiem żurawiej pary. 

Nasz żuraw należy do najwyższej – po afrykańskich strusiach – rodziny ptaków na Ziemi: spośród 15 gatunków żurawi (Gruidae) dwa taksony: żuraw indyjski (Antigone antigone) i afrykański żuraw koralowy (Grus carunculatus), dorastają do wysokości przeciętnie rosłego człowieka, czyli ok. 155–165 cm. Żaden przedstawiciel nielotów z Australii i Nowej Gwinei (emu i kazuary) oraz Ameryki Południowej (nandu) nie jest wyższy od obydwu tych gatunków żur...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Biologia w Szkole"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy