Dział: Otwarty dostęp

Czasami wystarczy niewielka zmiana w kolorze skrzydeł samca motyla lub w dźwiękach wydawanych przez świerszcza, aby nie dochodziło do krzyżowania się pomiędzy osobnikami, co finalnie prowadzi do specjacji, czyli do formowania się nowych gatunków.

W ciągu ostatnich lat zaszły bardzo widoczne zmiany cywilizacyjne wynikające głównie z rozwoju technologii. Taki stan rzeczy niesie za sobą konsekwencje mające wpływ na funkcjonowanie zarówno jednostki, jak i całego społeczeństwa. W wielu dziedzinach poszukuje się nowych, przystających do obecnej rzeczywistości rozwiązań. Również w procesie uczenia się i nauczania wymagane jest podejmowanie innowacyjnych działań, gdyż metody tradycyjne są coraz mniej atrakcyjne dla ucznia i nie przynoszą pożądanych efektów.

W 1994 r. we Francji w broszurze opublikowanej przez pszczelarzy zacytowano Alberta Einsteina: „Gdy pszczoły wyginą, człowiekowi zostaną cztery lata życia”. To sugestywne zdanie i rzeczywisty problem, jakim jest masowe wymieranie gatunków, sprawiły, że żaden inny owad nie cieszy się tak wielkim zainteresowaniem jak pszczoła miodna (Apis mellifera). Chociaż Einstein nigdy nie wypowiedział przytoczonego zdania (a sam cytat jest błędny), to i tak warto poświęcić uwagę temu niezwykle ciekawemu gatunkowi owada ściśle związanemu z człowiekiem i jego historią.

Współczesna edukacja powinna opierać się na rozwiązywaniu zadań problemowych, rozwijaniu naukowego myślenia, a także na doskonaleniu umiejętności współpracy w grupach. W dobie szkoły cyfrowej ciekawą propozycją dla uczniów jest kooperacja w zespołach międzynarodowych. Projekty transgraniczne najczęściej kojarzą się z przedmiotami językowymi, gdzie nauczyciele mają w swoim fachu silne narzędzie – umiejętność posługiwania się jednym z języków obcych. Strach nauczycieli z grupy przedmiotów science przed projektami międzynarodowymi może zostać pokonany w dwojaki sposób. Pierwszy z nich to ścisła współpraca z nauczycielem języka obcego, natomiast ten drugi to samodzielne poradzenie sobie z ewentualnymi barierami. W niniejszym artykule chciałbym opisać prace nad projektem międzynarodowym, którego jestem autorem. Projekt pod tytułem Ecosystems near our schools realizowany był w ramach eTwinningu, a główną szkołą partnerską Szkoły Podstawowej im. Kazimierza Nowaka w Dąbrówce była portugalska Agrupamento de Escolas Alvaro Velho. Łącznie w projekcie wzięło udział 11 szkół aż z 7 państw.

Nauczanie poprzez doświadczenie jest jednym z najskuteczniejszych oraz najciekawszych sposobów przekazywania wiedzy, jednak jest ono także sposobem najbardziej wymagającym, biorąc pod uwagę ilość czasu potrzebnego do przygotowania zajęć. Jednymi z najtrudniejszych do przeprowadzenia wydają się te z użyciem żywych organizmów. Uważamy, że wśród owadów najczęściej stosowanych w dydaktyce szkolnej brakuje ciekawego organizmu, jakim jest strąkowiec czteroplamy (Callosobruchus maculatus).