Rok temu, w styczniu 2021 r., na stawach koło Radziądza, w zachodniej części Doliny Baryczy, a później w lutym i marcu, na południu Wielkopolski i na Mazowszu, przebywał kaczorek tego wschodniosyberyjskiego gatunku kaczki. Obecność cyraneczki bajkalskiej w Polsce jest zjawiskiem niezwykłym, ponieważ jej areał lęgowy obejmuje wschodnią Syberię, a zimowiska położone są w Chinach, Korei Południowej i w Japonii.
Autor: Marek Stajszczyk
Przyrodnik i historyk, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Pomysłodawca 2 ostoi ornitologicznych sieci Natura 2000: Grądy Odrzańskie i Dorzecze Stobrawy. Publicysta zajmujący się tematyką zoologiczną i botaniczną oraz hydrologiczną
Ten osobliwy arktyczno-borealny przedstawiciel jeleniowatych ma wiele cech wyjątkowych, wyraźnie odróżniających go od pozostałych przedstawicieli rodziny jeleniowatych Cervidae. Obecność poroża u samic oraz osiadłe populacje na niektórych arktycznych wyspach, a także egzystencja leśnych populacji na wierzchowinach gór w umiarkowanej części Azji i Ameryki Północnej, nawet na szerokości geograficznej Budapesztu i Wiednia, to tylko niektóre przykłady niezwykłych przymiotów renifera. Niezwykłe jest też pozostawanie setek tysięcy renów jako zwierząt na wpółudomowionych, funkcjonujących pod całoroczną opieką człowieka.
W ostatnim półwieczu dokonała się w Polsce i Europie ogromna zmiana w statusie tej czapli – z wielkiej rzadkości stała się gatunkiem licznym i powszechnie widywanym. Obecnie można ją zobaczyć na terytorium niemal całej Polski, od podnóża Karpat i Sudetów, aż po wybrzeże Bałtyku. To przykład, jak zaprzestanie prześladowania wpływa na rekolonizację obszarów, na których dany gatunek został kompletnie wytępiony.
Siedliskowo związana jest z górami o alpejskim charakterze, czyli z masywami górskimi o wysokiej i skalistej rzeźbie, z wyraźnie wyodrębnionym piętrem hal i turni, rozciągającymi się ponad drzewostanami reglowymi i strefą kosówki. W Polsce naturalny areał jej występowania obejmuje wyłącznie najwyższą część naszych Karpat – Tatry. Ale jako takson introdukowany, od półwiecza występuje także w Sudetach.
Sytuacja hełmiatki w Polsce jest kuriozalna – jedna z naszych najrzadszych lęgowych kaczek w większości krajowych miejsc gniazdowania jest narażona na pozyskiwanie podczas późnoletnich i jesiennych polowań na ptactwo wodne. Sprawa dotyczy gatunku skrajnie nielicznie gniazdującego w Polsce, uznanego za jeden z taksonów wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt grupującej najbardziej zagrożone gatunki występujące na terytorium naszego kraju.
Jest największą z dzikich gęsi. Jej naturalny areał obejmuje Amerykę Północną. Introdukowana w Anglii przed niemal 370 laty opanowała większość Wysp Brytyjskich. Ale okazało się, że do Europy spontanicznie zlatują z Ameryki pojedyncze osobniki niemal co roku. Od niemal 90 lat skutecznie została wsiedlona do kilku krajów Europy.
Ten średniej wielkości przedstawiciel jeleniowatych jest u nas gatunkiem wsiedlonym przez entuzjastów łowiectwa. Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego oraz północnej i środkowej części Bliskiego Wschodu. Jako atrakcyjna zwierzyna łowna już w starożytności był hodowany i reintrodukowany przez człowieka na obszary, gdzie wcześniej został eksterminowany. Introdukcje kontynuowano i obecnie występuje nawet w Nowym Świecie i na Antypodach.
Uważany za gatunek borealny, typowy dla jezior i mokradeł północnej części Eurazji. Wielowiekowe prześladowanie (ze względu na mięso i pióra) silnie zredukowało liczebność i zasięg populacji europejskiej. Na początku XX w. gniazdował już tylko na północy Fennoskandii oraz w Rosji. Objęcie go po II wojnie światowej ścisłą ochroną prawną spowodowało odbudowę liczebności i początek procesu rekolonizacji Europy Środkowej i Zachodniej.
Rok temu, na początku trzeciej dekady grudnia 2018 r., między Brzegiem, a Lewinem Brzeskim na wschodzie historycznego Dolnego Śląska, przebywał największy z orłanów – bielik olbrzymi Haliaeetus pelagicus. Jego naturalny areał obejmuje wybrzeża wschodniej części Syberii oraz Japonii, Korei i Chin. Okazjonalnie pojawia się na wybrzeżu Alaski i zachodniej Kanady. Co ciekawe, od 20 lat pojedyncze osobniki tego gatunku obserwowane są także w Europie.